De doos met al de geheimen die iedereen weet en niemand hardop zegt.

vroeger was alles verstopt in een doos.
al de blikken die de volwassene elkaar gaven
en de woorden die niemand hardop
wilde zeggen.

Toen ik klein was kwamen mijn opa en oma een keer in de zoveel tijd onverwachts op bezoek in het restaurant. Om te laten zien dat ze er nog waren. Om te laten zien dat ze die macht die ze over mijn moeder hadden nog steeds hadden.

Ik herinner me dat ik in de woonkamer zat. Waarom zat ik daar mijn huiswerk te maken of tv te kijken in plaats van in het restaurant, bij mijn opa en oma? Was ik bang? Toen al?
Mijn opa heeft altijd een hele slechte energie over zich gehad. Bij hem kreeg je nooit gelijk. Hij had altijd gelijk en jij niet. Behalve als je het met hem eens was.

Mijn vader en ik maakten daar een spelletje van. Wie kan opa de grootste onzin laten lullen? Wie kan doorgaan tot oma zenuwachtig word en mijn moeder niks meer durft te zeggen? Ik denk dat oma net zo bang was om tegen opa in te gaan als mama. Maar papa en ik waren anders. We probeerde de slechte situatie weg te lachen alsof hij zich niet recht voor onze ogen afspeelde.

De laatste jaren was het iedere keer weer hetzelfde. We maakte ''grapjes'', en wanneer we terug naar huis reden zei mijn vader ''Familie kan je niet uitzoeken Merel want het word bepaald door je bloed maar de mensen van wie je houd mag je zelf uitzoeken dus denk daar goed over na.''

mijn opa was altijd racistisch. Iedereen die een beetje anders was? Die spoorde niet. Die moesten niet voor zijn voeten lopen. Die hoorde niet hier. Oh, wat zou hij een hekel hebben aan degene die Ik nu ben. Aan degene die ik altijd voor hem probeerde te verbergen.

Toen ik ouder werd dacht ik ''He laat ik mijn haar nu eens blauw verven daar zou ik echt blij van worden.'' Maar iedere keer als ik zoiets dacht, dacht ik ook gelijk: wat zou opa daar van vinden? Toen ik nog iets ouder was ging ik die gedachte steeds meer verliezen. Ik kleurde mijn haren en deed stapje voor stapje wat ik wilde zonder de gedachte 'wat zou opa vinden?' . Nu is die gedachte helemaal weg. Ik heb er tot nu toe in geen jaren meer aan gedacht.

Een van de keren dat ik in de woonkamer zat terwijl mijn ouders probeerde een gesprek te hebben met mijn opa en oma, zag ik iemand voorbij het raam lopen. Ik keek op en zag mijn opa door de tuin lopen. Een seconde keek hij me aan en liep toen verder. Nieuwsgierig bleef ik kijken. Wat deed mijn opa waardoor hij om zich heen moest kijken en mij gewoon kon laten zitten kijken?

Toen stak hij een peuk op en bleef daar een poosje diep in gedachten staan. Later liep hij weg zonder nog naar mij om te kijken. Hij was me totaal vergeten of Oost-Indisch blind.

Ik vertelde het tegen mijn vader en dat was de eerste keer dat ik hardop zei dat ik het niet eens was met mijn opa. Hij deed iets waarvan hij wist dat iedereen het wist en hij ging alsnog door alsof hij het een geheim moest houden. Want iedereen hield zijn mond als het op die man aankwam. Nergens voor nodig om die oude man op te fokken, toch? Laten we allemaal gewoon doen alsof er niets aan de hand is. Laten we allemaal maar gewoon toekijken hoe hij stukje bij beetje mijn moeders ziel uit elkaar plukt. Laten we allemaal maar gewoon toekijken hij dat vervolgens bij mij doe.. Nee wacht. Laten we niet. Laten we nu eens hard op de tafel slaan en zeggen dat het genoeg is. Want vroeger stopten we alles in een doos. En nu?

Iedereen wist van die doos af. Iedereen wist wat er in zat. Mijn vader en ik namen wel eens een kijkje, lachend. Alsof we niet wisten wat er echt voor ons afspeelde. En nu zet ik de doos wagenwijd open. Doei Opa. Familie kies je niet, maar degene van wie je houd wel.